Case della Memoria Symposium in Caprese Michelangelo, Toscane, Italië, 24 – 26 mei

Gepubliceerd op: 6 juni 2024

Onder de titel ‘Europe of the Greats – a European-wide Network of Illustrious Personalities’ Homes’ kwam een internationaal gezelschap bijeen van zo’n 40 vertegenwoordigers van historische huizen, die een relatie hebben met een historische persoonlijkheid, veelal een schrijver, componist, musicus of (beeldend) kunstenaar.

Associazione Nazionale Casa della Memoria is ontstaan in Italië en heeft regionale onderafdelingen. Ruim tien jaar geleden hebben Adriano Rigoli en Marco Capaccioli van de regionale afdeling Toscane in Florence het initiatief genomen een internationaal netwerk op te zetten, in de eerste plaats binnen Europa. Museum Geelvinck (toen nog in het Geelvinck Hinlopen Huis) behoorde tot de kleine groep mede-initiatiefnemers. Sedertdien hebben Adriano en Marco het initiatief handen en voeten gegeven en dit was de derde internationale bijeenkomst. de eerste was in Florence, de tweede in Vinci en de derde in Caprese Michelangelo: de plek waar Michelangelo in 1475 geboren is. Het is ook de derde maal, dat wij meededen en dit maal waren wij niet meer de enige Nederlandse deelnemer: ook het Comeniushuis in Naarden was van de partij. Daarnaast waren er vele deelnemers, die, net als ons museum, lid zijn van ICOM ICLCM, de wereldkoepel van musea, gewijd aan schrijvers, componisten en andere creatieve makers (schilders enz.).

Het huis waar Michelangelo geboren is, in het dorpje dat naar hem in genoemd: Caprese Michelangelo

Het was een intensieve conferentiedag met vele sprekers. Jurn Buisman belichtte in dit kader vanuit Museum Geelvinck de atelier-villa Huize Kolthoorn van het schildersechtpaar Jan Kleintjes en Hedwig van Osselen, waar ons museum in gevestigd is; sedert ruim twee jaar is Huize Kolthoorn ’s zomers opgesteld voor het publiek en Jurn gaf een beeld van onze bevindingen. 

Daarnaast hield hij, als secretaris-generaal van ICOMOS, een pleidooi dat huizen van illustere persoonlijkheden in de eerste plaats historische huizen zijn, waar een onlosmakelijk verhaal aan verbonden is: de essentie ligt derhalve in de genus loci, veeleer dan dat het collectie-gerichte instellingen (musea) zijn. Ook de relatie met het omliggende landschap is voor sommige case della memoria van belang: immers de schrijver of schilder putte inspiratie uit zijn directe omgeving. Alle reden voor de organisatie om de link eveneens met ICOMOS te leggen.

Na afloop van het symposium vond een uitgebreid diner plaats met lokale spijzen en dranken, aangeboden door de Gemeente Caprese Michelangelo. De volgende dag was voor de deelnemers gevuld met met een excursie naar nabij gelegen historische locaties, waaronder een van de voorbeelden van een ‘walled city’: Anghiari, beroemd ook om de Slag bij Anghiari (een slag tussen Milaan en Florence in 1440, afgebeeld door zowel Michdelangelo als Leonardo da Vinci en later door Rubens gecopieerd) en Monterchi / Museo Madonna del Parto.

Na het diner, ter afsluiting van het symposium, is een overzichtsfoto van alle deelnemers genomen

Alla Bayramova, directeur van het State Museum Musical Culture of Azerbaijan in Baku, spreekt namens allen een hartelijk dankwoord aan de beide organisatoren van dit zeer geslaagde symposium: Adriano Rigoli en Marco Capaccioli.

vlnr: Adriano Rigoli en Marco Capaccioli, initiatiefnemers van de regionale afdeling Toscane van de Associazone Nazionale Case della Memoria en organisatoren van de Intwernational Mdeeting ‘Europe of the Greats, a Europe-wide network of Illustrious Personalties’ Homes’

Voor de symposiumdeelnemers stond een uitgebreid buitenbuffet klaar in de tuin van het Museo Madonna del Parto in Monterchi (niet ver van Arezzo).

Madonna del Parto / Madonna in verwachting, fresco door Pietro della Francesca, ca 1460, een van de zeer zeldzame afbeeldingen van een zwangere Maria., in het Museo Madonna del Parto in Monterchi

Anghiari ‘walled city’. De muren rondom het Toscaanse stadje Anghiari, zoals nu nog te zien, dateren van versterkingen uit de 15de en 16de eeuw, toen de muren buskruitbestendig gemaakt moesten worden.

Anghiari’s townscape

Regenboog boven het Toscaanse landschap, gezien vanuit Caprese Michelangelo

Overzicht