Geelvinck Tulpenweken

De Ottomaanse sultans vierden de bloeitijd van de tulp al met uitbundige festiviteiten. Onze Geelvinck Tulpenweken staan ook in het teken van Turkije, van waar Ogier de Busbecq, Oostenrijks gezant aan het Ottomaanse hof, de eerste tulpenbollen heeft mee genomen. De eerste tulp in Nederland, geplant door Carolus Clusius in de Leidse Hortus, is de moeilijk verkrijgbare Tulipa Duc van Tol Red & Yellow (1595), zie foto. Die zouden we graag nog eens in onze tuin zien. De benaming van dit bolgewas ’tulp’ is afgeleid van het Perzische woord ’tulipan’, wat tulband betekent. Het oorsprongsgebied van de tulp is Centraal Azië, met name Kazakhstan, waar in het voorjaar de heuvels intens rood kleuren van de vele wilde tulpen.

De Duc van Tol

De Duc van Tol’s behoren tot de oudste gecultiveerde tulpen die ons land kent. Hoewel ze strikt genomen tot de ‘Enkele’ vroege tulpen behoren, hebben ze in de Hortus Bulborum een eigen plek vanwege hun geschiedkundige waarde. De ‘Duc van Tol Red and Yellow’ (uit 1595) is de oudste cultivar uit de groep. De Duc van Tol-tulpen werden lang zeer gewaardeerd, totdat ze rond 1940 uit het aanbod verdwenen. Omdat ze makkelijk broeiden en van nature vroeg zijn, werden ze vaak voor de Kerst aangeboden. De groep dankt de naam waarschijnlijk aan Adriaen Duyck, heer van Oudkarspel, die omstreeks 1550 met Aleid van Tol trouwde.

Tulpomanie

In de 17e eeuw (1630 – circa 1637) ontstond er in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden rond de tulpenbol een bizarre tulpenmanie, ook wel “tulpenrage”, “tulpengekte”, “tulpomanie” of “bollengekte” genoemd: plotseling werden tulpenbollen speculatieve handelswaar. De gekte dreef de prijzen op tot exorbitante hoogte, zelfs tot de bol zijn gewicht in goud waard was. De rage was eind 1636, begin 1637 op zijn hoogtepunt. In februari 1637 zakte de ‘bollenmarkt’ even plotseling in als zij ontstaan was; veel bollenspeculanten bleven berooid achter. Tulpen werden gekweekt in allerlei kleuren en door kunstschilders, zoals Nicolaes van Verendael op stillevens uitgebeeld. Vaak waren strepen op de bloem niet genetisch bepaald maar het gevolg van een virusinfectie.

 De Geelvinck Tulpenweken

Voor het  voorjaarsseizoen 2012 zijn een aantal historische bolgewassen en een deel hedendaagse bollen geplant. Hierbij een overzicht van het aanplantingsplan aan de Herengracht- en aan de Keizesgrachtzijde. De Geelvinck Tulpenweken vallen samen met de bloeitijd van de tulpen, met name de maand april.

Onze tulpen worden geleverd door Present Garden in Hillegom. (www.presentgarden.com) en Peter C. Nijssen, Heemsede www.pcnijssen.nl