ICOMOS lezing ‘Berlage di Nusantara’, Amstelkerk, Amsterdam, 12 maart 19.30h

Museum Geelvinck & ICOMOS
Sedert de jaren ’90 is er een groeiende betrokkenheid geweest van Museum Geelvinck met ICOMOS / International Council of Monuments and Sites.
Na vele jaren ICOMOS gesteund te hebben als institutioneel lid, ontstond ruim 10 jaar geleden organisatorische betrokkenheid die voortduurt tot op de dag van vandaag. Vele jaren verwelkomden wij ICOMOS lezingen in het Geelvinck Hinlopen Huis.

Berlage in Indië: Mijn Indische Reis / Berlage in Nusantara
In 1923 onderneemt de beroemde architect Berlage een reis van drie maanden naar Indië. Hij raakt diep onder de indruk raakt van de eigen Indische cultuur en legt zijn impressies n tekst en schetsen vast in een Dagboek: Mijn Indische Reis, dat nu opnieuw is uitgegeven als ‘Berlage di Nusantara’.

Gastsprekers: Petra Timmer en Ester van Steekelenburg   Datum:   12 maart 2025 Tijden:    19:30-21:20 uur (gezamenlijke maaltijd om 18:30 uur) Locatie:  Amstelkerk, Amstelveld 10 in Amsterdam Taal:        Nederlands

Beste ICOMOS-leden en andere erfgoedvrienden, We nodigen jullie graat uit voor de volgende ICOMOS-NL lezingenavond op woensdag 12 maart in de Amstelkerk in Amsterdam.  Deze avond zal in het teken staan van Berlage di Nusantara. Berlage di Nusantara is een vertaling en nieuwe vertelling van een vergeten koloniaal verhaal. Een multimediaproject bestaande uit een boek, podcast serie en street-art route om Berlage’s ‘Mijn Indische Reis’ naar het nu te brengen en óók in Indonesië te delen. De gastsprekers zijn Petra Timmer en Ester van Steekelenburg.   Aanmelden voor deze lezingenavond is verplicht, en kan via onderstaande link. U krijgt geen bevestiging per mail. Registreer via deze link Betaling van de maaltijd en/of lezing kan alleen ter plekke bij binnenkomst met ons QR betaalverzoek. Kosten voor ICOMOS leden: lezingen gratis, maaltijd €15.  Kosten voor niet-ICOMOS leden: lezingen €5, lezingen + maaltijd €20. Koffie, thee en water zijn inclusief, overige drankjes tegen betaling.  Let op: aanmeldingen voor de maaltijd uiterlijk 48 uur voor aanvang. Latere aanmeldingen alleen voor de lezingen.  We hopen jullie te zien op woensdag 12 maart in de Amstelkerk in Amsterdam. Tot dan! Warme groet,   De lezingencommissie van ICOMOS Nederland: Ankie Petersen, Anna Louwerse, Daan Lavies, Emma Egberts. Jacomine Hendrikse, Jean-Paul Corten, Milou Derksen, Remco Vermeulen

PROGRAMMA 18:30   Maaltijd 19:30   Korte opening door Remco Vermeulen 19:35   Lezing door Petra Timmer + vragen 20:20   Pauze 20:35   Lezing door Ester van Steekelenburg + vragen 21:20   Einde

Introductie Berlage di Nusantara
In 1923 ging voor Hendrik Petrus Berlage (1856 – 1934), één van Nederlands’ meest geroemde architecten, een grote wens in vervulling: eindelijk kon hij op reis naar Nederlands-Indië! Hij vertrok vanuit Genua met het stoomschip de SS Grotius en voer in ruim drie weken naar Batavia. Vervolgens reisde hij drie maanden lang per trein, auto en boot door Java, Bali en Sumatra. Dit was een diepgaande ervaring. Berlage pent gedurende de hele tocht ijverig zijn indrukken, observaties en zelfs gedichten neer in een dagboek, dat hij uiteindelijk in 1931 publiceert onder de titel Mijn Indische Reis. Nu, honderd jaar later, gaan we opnieuw met Berlage op reis. De observaties die hij in zijn reisdagboek maakt zijn weer – of eigenlijk nog steeds – heel actueel. Jammer genoeg is het boek in de vergetelheid geraakt en zelfs nooit vertaald naar het Indonesisch. Een zevenkoppig team van professionals uit de culturele en creatieve sector – zag hierin een unieke kans om Berlages draad 100 jaar later weer op te pakken en op zijn reis voort te borduren. Ze hebben het dagboekt afgestoft gingen en vertaald: letterlijk, naar het Indonesisch en Engels, en figuurlijk, naar de 21ste eeuw als Berlage di Nusantara.

Berlage di Nusantara is meer dan een nostalgische trip naar het verleden: het is een nieuwe, creatieve herinterpretatie van een 100-jaar oud dagboek met een kritische blik op het heden. De lezing bestaat uit twee delen: 

• Petra Timmer neemt ons mee op Berlage’s reis vanuit verschillende invalshoeken. Ze reconstrueert de reis, plaatst Berlage’s observaties en ontmoetingen in context en deelt de meest verrassende en controversiële fragmenten uit zijn dagboek. Zo komen we de mens Berlage tegen; niet alleen architect, maar ook een reiziger, denker en criticus. Natuurlijk zullen ook de twee ‘Berlage’s’ in Jakarta en Surabaya de revue passeren, met enkele nieuwe en verassende inzichten.
   
• Ester van Steekelenburg neemt ons mee op een nieuwe reis. Ze vertelt hoe het team fragmenten en tekeningen uit ‘Mijn Indische Reis’ gebruikte om in gesprek te gaan met een twintigtal bijzondere mensen – van artiesten tot ambassadeurs – in Indonesië en in Nederland. Berlages citaten bleken een mooi aanknopingspunt voor een discussie over zeer actuele onderwerpen zoals culturele identiteit, diversiteit en dekolonisatie én inspiratie voor een ‘gesamtkunstwerk’ een interactieve street art route in Amsterdam Zuid door vijf Nederlandse kunstenaars met Indonesische roots.

Over de Sprekers

Petra Timmer is kunst- en architectuurhistoricus en werkt als freelance curator, onderzoeker, auteur en redacteur voor docent voor onder meer het Stedelijk Museum Amsterdam en diverse internationale musea. Ze promoveerde aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en combineert haar academische achtergrond met een praktische benadering van erfgoedgerelateerde projecten, met een focus op interculturele en postkoloniale kwesties. In 2007 startte zij met Max Meijer TiMe Amsterdam, adviseurs voor de museum- en erfgoedsector, met opdrachten en projecten in Nederland en in toenemende mate Indonesië. Petra is een van de initiatiefnemers van het project Berlage di Nusantara en hoofdredacteur/researcher van het boek Mijn Indische reis (2024), momenteel is ze ook als research fellow verbonden aan de Universiteit Utrecht om haar onderzoek naar Berlage’s reis door Nederlands-Indië voort te zetten. Petra brengt haar tijd door tussen Indonesië en Nederland.

Ester van Steekelenburg is een van de oprichters van Urban Discovery, een non-profit organisatie die zich toelegt op erfgoed interpretatie, educatie en participatie projecten. Ester is planoloog, ze promoveerde aan de Universiteit van Hong Kong en werkte jarenlang in Azië, met name op plekken waar erfgoed onder druk staat. Ze is ook de initiator van ‘shared heritage’ projecten en publicaties o.a. in Sri Lanka, Myanmar en Indonesië waar ze met jongeren op zoek gaat naar de multiperspectiviteit en ‘de andere kant’ van de koloniale erfenis. Ester is in het bijzonder geïnteresseerd in hoe het verhaal van een plek ingezet kan worden bij stedelijke (her)ontwikkeling en de kracht van cultuur als verbinder in oude wijken, in Nederland én aan de andere kant van de wereld. Ester is een van de initiatiefnemers van het project Berlage di Nusantara en de BerlageWanderwall, een creatieve herinterpretatie van Berlage’s Indische Reis. 

REGISTRATIELINK