ICOMOS Lezing: De Toekomst van het Verleden, DutchCulture, 14 juni, 19.30h.

De klimaatcrisis bedreigt historisch erfgoed overal ter wereld, met hogere temperaturen, branden, stormen en wassend water. Monumenten, gebouwen, binnensteden en cultuurlandschappen lopen gevaar. Met zijn boek ‘De Toekomst van het Verleden’ geeft Thijs Weststeijn suggesties voor oplossingen.

Gert-Jan de Boer / Platform Klimaat & Erfgoed, stelt de vraag hoe kennis uit het verleden bij kan dragen aan het vinden van oplossingen in de klimaatcrisis. 

Erfgoed en Klimaat – Heeft ons verleden nog een toekomst?

Terwijl de houten palen onder Amsterdam beginnen te rotten, stijgt in Venetië de waterspiegel en overstromen in Pakistan de 4500 jaar oude ruïnes van Mohenjo Daro. Door inklinking van de Engelse veengrond bezwijkt de Muur van Hadrianus. Door de toename van zout ontploffen de bakstenen van het opgegraven Babylon. Smeltende permafrost in Siberië ondermijnt de eeuwenoude grafheuvels van de Scythische beschaving. In de VS hebben orkanen een deel van het erfgoed van New Orleans en Puerto Rico weggevaagd.

De klimaatcrisis bedreigt historisch erfgoed overal ter wereld, met hogere temperaturen, meer stormen en branden en natuurlijk het wassende water. Monumenten, gebouwen, binnensteden en cultuurlandschappen lopen gevaar. Met zijn boek ‘De toekomst van het verleden’ geeft Thijs Weststeijn een overzicht van dit urgente onderwerp en doet suggesties voor oplossingen. Speciale aandacht gaat naar Nederland, waar erfgoed sinds de zeventiende eeuw innig is verbonden met de natuurlijke omgeving.

Thijs Weststeijn is hoogleraar kunstgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Van zijn hand verschenen onder meer Art and Antiquity in the Netherlands and Britain (2015) en The Visible World (2008). In 2017 maakte hij de tentoonstelling Barbaren en Wijsgeren in het Frans Hals Museum. Regelmatig schrijft hij ook voor een breder publiek, waarvoor hij bekroond werd met de ABG Vrij Nederland Essay Prijs.

Erfgoed als brug naar een nieuwe tijd – de rol van kennis uit het verleden

Gertjan de Boer gaat in op de vraag hoe kennis uit het verleden kan bijdragen aan oplossingen in de klimaatcrisis. ‘Cultureel erfgoed en kunst zijn van vitaal belang om onze levens en samenlevingen aan te kunnen passen aan klimaatverandering’. Dit zijn de woorden van de voorzitter van het klimaatpanel van de Verenigde Naties (het IPCC) Hoesung Lee. Maar wat bedoelt Lee hiermee? En wat betekent dit dan voor ons werk? Gertjan zal in zijn presentatie toelichten welke rol de erfgoedsector kan (of moet) spelen in de klimaatcrisis. Let op: deze kennis komt niet vrijblijvend. Het brengt verantwoordelijkheden met zich mee voor ons allemaal.

Foto: Projectie zeespiegelstijging op Slot Loevestein (Studio Roosegaarde, 25 maart 2022)

Gertjan de Boer richtte eind 2022 met zes erfgoedexperts de stichting ‘Platform Klimaat & Erfgoed’ op (www.erfgoedenklimaat.nl). Deze onafhankelijke stichting stelt zich als doel om het gesprek over klimaatverandering en het verlies van erfgoed aan te wakkeren en de erfgoedsector bewust te maken van de rol die zij kan spelen in de klimaatcrisis. Gertjan is werkzaam bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed als adviseur Erfgoed en Klimaat.