ICOMOS Lezing: Levend Surinaams Erfgoed, Dutch Culture, 26 juni, 19.30h

foto: Mavis Noordwijk in gepassioneerd gesprek met het Bigi Kaaiman team

Guest speakers: Jean-Paul Corten, Paul Morel, Dunya Verwey & Jurn Buisman Date:  26 June 2024 Time: 19h30-21h00 (drinks and meal from 18h30) Place: LIVE at DutchCulture, Herengracht 474 Amsterdam Language: Dutch   Beste ICOMOS-leden,   Het is het einde van een tijdperk. Na jaren met gastvrijheid gebruik te mogen maken van het DutchCulture kantoor voor boeiende lezingen, heerlijke maaltijden en gezellige borrels, breekt het moment aan dat we een nieuwe ruimte moeten gaan zoeken. Vandaar dat we jullie nu uitnodigen voor de laatste ICOMOS lezing en maaltijd, LIVE bij DutchCulture in Amsterdam! Het thema van de avond is het levende erfgoed van Suriname. Er staat een reeks sprekers klaar om jullie mee te nemen langs verschillende soorten levend Surinaams erfgoed: plantages, muziek en de bebouwde omgeving.  We hopen dat jullie dit einde bij DutchCulture met ons willen komen vieren. Wees er snel bij om je plekje te reserveren! En wees vooral niet getreurd: we zijn druk op zoek naar nieuwe locaties vor het nieuwe seizoen ICOMOS lezingen.  Hopenlijk tot woensdag 26 juni!   De lezingencommissie van ICOMOS Nederland Ankie Petersen, Anna Louwerse, Daan Lavies, Emma Egberts. Jacomine Hendrikse, Jean-Paul Corten, Milou Derksen, Remco Vermeulen Registreer via deze link. Let erop: betalingen voor lezing en/of maaltijd kunnen ter plaatse via bankoverschrijving.  PROGRAMMA – LIVE evenement in Amsterdam 18h30 Gezamenlijk diner 19h30 De kapotte plantage –  Jean-Paul Corten 20h00 De binnenstad aan beide zijden van de oceaan – Paul Morel 20h30 Bigi Kaaiman, Surinaams muzikaal erfgoed – Dunya Verwey & Jurn Buisman 21h00 Eind Lezingen / presentaties

Gezicht op een plantage

De kapotte plantage door Jean-Paul Corten Suriname is in belangrijke mate het product van Nederlandse koloniale ambities. De erfenis daarvan toont zich nog altijd in taal, cultuur en erfgoed. Maar ook de sociale en etnische samenstelling van het land volgt uit dit verleden. Aan dit alles lag een plantage-economie ten grondslag. In uitgestrekte tropenpolders verschenen schier eindeloze plantages voor de productie van suiker, cacao of katoen. Voor het zware werk werden aanvankelijk tot slaaf gemaakten ingezet uit Afrika en later contractarbeiders uit Azië. Van die plantage-economie is nauwelijks wat over. Terwijl de relevantie van de culturele en sociale erfenis evident is, lijkt de economische nalatenschap teloor te gaan. Is er nog een toekomst voor de Surinaamse plantage?

Paramaribo Stadsgezicht

De binnenstad aan beide zijden van de oceaan – Paul Morel Ondanks het feit dat de binnenstad van Paramaribo nog steeds rijk is aan monumentale gebouwen ervaart de wandelaar toch vooral heel veel autoverkeer, lawaai, trottoirs volgestouwd met auto’s, lege parkeerplaatsen en hitte. En als hij dan een verfrissing zoekt moet hij ver lopen, buiten hartje centrum, om de dorst te lessen. En in de avonduren brandt er vrijwel nergens licht in de huizen, omdat er nauwelijks nog iemand woont. Hoe verschilt dat met de jeugdherinneringen van een Paramaribo-er!? ‘Als geboren en getogen “Paramaribo-er” heb ik de tijd nog meegemaakt dat het bruiste van leven in de oude binnenstad, omdat daar veel gezinnen woonden. Er waren winkeltjes, restaurants, boekwinkels, toeristenshops, barretjes, ‘n goed hotel (Lashley), pensions, ‘n apotheek, winkels én er woonden gezinnen. Geen kantoren zoals nu. De Palmentuin was toen voornamelijk een rustpunt in de stad, daar ging ik (notabene!) studeren, rust, stilte en vooral veilig’. De overeenkomsten met onze na-oorlogse binnensteden aan de oostzijde van de oceaan zijn legio, hoe werd daar het daar het tij gekeerd en hoe liggen de kansen in Paramaribo en welke rol kan gebouwd erfgoed daarbij spelen.

Gerda Havertong en Ronald Snijders in gesprek met componist, koordirigent en kenner van de Afro-Surinaamse liedcultuur Mavis Noordwijk

‘Bigi Kaaiman: Songs & Tales from Slavery Times‘ – Dunya Verwey & Jurn Buisman Vorig jaar startte Museum Geelvinck in samenwerking met musicus-componist-etnomusicoloog Ronald Snijders en zangeres-actrice-presentatrice Gerda Lenten-Havertong een zoektocht naar sporen van het Afro-Surinaams slavernijverleden in kinderliedjes, die Afro-Surinaamse moeders tot op de dag van vandaag aan hun kroost doorgeven, zowel in Suriname, als in de diaspora in Nederland. De vraagstelling is enerzijds of de thematiek in deze “kinderliedjes” te traceren is naar het Afro-Surinaams verleden van slavernij (en mogelijk naar mythologische verhalen uit Afrika); en anderzijds of de traditionele Afro-Surinaamse muziek nog doorklinkt in de eigentijdse muziek, die muzikanten met Afro-Surinaamse wortels in Nederland creëren. Deze zoektocht van Ronald Snijders en Gerda Havertong, samen met de cultureel antropologe Dunya Verwey, wordt op video vastgelegd. Het beoogd resultaat is een videopodcast annex documentaire. Naar aanleiding van de opnames afgelopen mei gemaakt in Suriname, vertelt Dunya met filmbeelden over haar bevindingen.  Jurn Buisman, directeur van Museum Geelvinck en tevens secretaris-generaal van ICOMOS, maakte van deze gelegenheid gebruik om informeel in Suriname zijn licht op te steken bij enkele erfgoedinstellingen. Ter aanvulling van de eerdere sprekers deze avond, deelt hij ter afsluiting van deze bijeenkomst kort zijn impressies.

OVER DE SPREKERS Jean-Paul Corten Jean-Paul Corten studeerde Geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Utrecht en volgde later de opleiding Planologie. Hij begon zijn carrière als onderzoeker in de Techniekgeschiedenis aan de Technische Universiteit Eindhoven om vervolgens als onderzoekscoördinator in dienst te treden van het Projectbureau Industrieel Erfgoed. Momenteel is hij verbonden aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed als senior beleidsmedewerker Intergrated Conservation. Daarnaast is hij gelieerd aan het Institute for Housing and Urban Development Studies van de Erasmus Universiteit. Hij is betrokken bij veel binnenstedelijke rehabilitaties is het buitenland. Paul Morel Na afronding van de middelbare school in Breda verhuisde Paul Morel naar Amsterdam om sociologie te gaan studeren aan de Universiteit van Amsterdam (bachelor degree). Zijn interesse in stadsplanning, huisvesting en monumentale gebouwen kwam sterk bovendrijven toen hij in de jaren ’70 betrokken raakte bij het behoud van gebouwd erfgoed in Amsterdam. City Vorming was toendertijd het adagium en met vele anderen mengde hij zich in het heftige discours over de ontwikkeling van de Amsterdamse binnenstad. Hij begon aan de studie bouwkunde bij het Hoger Technisch Instituut (HTI) en behaalde ook door zijn bachelor degree. Begin jaren ’90 werd hij gevraagd te komen werken bij het Amsterdams Monumenten Fonds NV (AMF) dat zich bezighield met restauratie en hergebruik van industriële- en religieuze monumentale gebouwen. Eind 1999 fuseerde het AMF met Stadsherstel Amsterdam NV. Hij is projectleider van verschillende grote projecten in en rondom Amsterdam. Namens Stadsherstel is hij nauw betrokken bij de oprichting van Stadsherstel Suriname NV en Stadsherstel (Hifadhi) Zanzibar Ltd. Met beide organisaties werkt hij intensief samen. Hij is daarnaast een actief bestuurslid van het Openluchtmuseum Fort Nieuw Amsterdam in Commewijne – Suriname. Dunya Verwey Drs. Dunya Verwey voltooide haar studie culturele antropologie aan de UvA met een bijvak etnocinomatografie bij docent Dirk Nijland (Universiteit leiden). Tijdens haar studie was zij eveneens actief in de studentenbeweging (Maagdenhuisbezetting) en was zij één van de vier oprichters van Dolle Mina. Na haar studie maakte zij documentaires voor IKON TV en werkte zij vele jaren als beleidsadviseur bij het Departement Minderheden van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. In 1997 raakte zij betrokken bij Museum Geelvinck, dat in die jaren actief was binnen UN Dialogue among Civilizations (o.a. vier tentoonstellingen in het Palais des Nations, drie restoratieprojecten enz.). Als ‘curator’/programmamaker ontwikkelde zij diverse tentoonstellingen in het Geelvinck Hinlopen Huis, zoals ‘Indië Thuis – Sporen van een koloniaal verleden’ (2011) en ‘Swart op de Gracht – Slavernij en de Grachtengordel’ (2013), programmeerde concertseries (Geelvinck Salon) en stond zij aan de basis van het Geelvinck Festival Early Piano (2011-2020) en het project ‘Beethoven is Black’ (2022). In haar jeugd verbleef Dunya enige jaren in Paramaribo, waar haar vader voor Sticusa (St. culturele samenwerking Nederland-Suriname) onderzoek deed.   Jurn Buisman Dr. Jurn Buisman is inmiddels ruim 35 jaar, eerst parttime en de afgelopen twee decennia fulltime actief in de erfgoedwereld. Na leiding te hebben gegeven aan de restauratie van het Geelvinck Hinlopen Huis in Amsterdam, was hij 25 jaar de drijvende kracht achter de ontwikkeling van het gelijknamige museum. In 2016 verhuisde het museum en opende het in Zutphen het Geelvinck Muziek Museum. Eind 2019 volgde opnieuw een verhuizing, aangezien de gemeente Zutphen, ondanks eerdere toezeggingen, deze vestiging niet wilde voortzetten. Museum Geelvinck heeft nu slechts twee bescheiden vestigingen: in de catacomben van de Posthoornkerk in Amsterdam (historische toetsinstrumenten) en op de buitenplaats Huize Kolthoorn in Heerde (huismuseum). Het merendeel van de collectie van ca. 450 complexe, semi-immobiele toetsinstrumenten (voornamelijk historische piano’s uit de tweede helft 18e t/m eerste helft 19e eeuw en daarnaast o.a. harmoniums) staan momenteel helaas in depot. Desondanks initieert het museum regelmatig activiteiten door het land en digitaal. Jurn werd, na sedert 2015 algemeen secretaris van ICOMOS Nederland te zijn geweest, afgelopen jaar benoemd tot (internationaal) secretaris-generaal van ICOMOS. Nadat het Erfgoedhuis opgeheven was, werd het Geelvinck Hinlopen Huis jarenlang het vaste honk van ICOMOS. Museum Geelvinck voert inmiddels al negen jaar het secretariaat van ICOMOS Nederland.

REGISTRATIELINK

The ICOMOS NL Lectures take place from 19h30 to 21h00. Language differs depending on the audience and can be Dutch or English. ICOMOS Lezingen ICOMOS is a network of experts that benefits from the interdisciplinary exchange of its members, among which are architects, historians, archaeologists, art historians, geographers, anthropologists, engineers and town planners. For ICOMOS-NL a committee of volunteers organizes monthly lectures.   The committee mail address is: lezingen@icomos.nl Want to change how you receive these emails? You can update your preferences or unsubscribe from this list.