Nieuw monument in Wijhe voor de Bevrijding in 1813

https://www.destentor.nl/salland/wat-doet-die-stoere-generaal-van-brons-ineens-in-wijhe-hier-begon-het~ac01bb0e/

Daags voor het bezoek van de Basjkierse delegatie aan Veessen en Wijhe, is het monument geplaatst op de plek waar de Basjkierse voorhoede van de Russische troepen bivak had opgeslagen: het huidige Weijtendaal in Wijhe. Beeldhouwer Alexander Taratynov heeft de generaal weergegeven op het moment dat hij zijn tent uitstapt om zijn opwachting te maken bij toenmalig burgemeester van Wijhe, Gilles Schouten, in rechte lijn een voorvader van Jurn Buisman, directeur van Museum Geelvinck en initiatiefnemer van dit monument.

• 

Op 23 november 2021 werd door de kunstenaar Alexander Taratynov zijn artistieke impressie van generaal Alexander von Benckendorff geplaatst in Park Weijtendael te Wijhe. Het levensgrote bronzen beeld maakt onderdeel uit van het door hem ontworpen monument, dat de locatie van het bivak markeert, waar het Russische 1e Regiment Basjkieren medio november 1813 in Wijhe opsloeg.

• 

• 

Achtergrond
In 1810 lijfde Napoleon Nederland bij het Franse Keizerrijk in. In november-december 1813 wist de Baltisch-Russische generaal Alexander graaf von Benckendorff (1781-1844) met een gewaagde veldtocht het tij te keren. Zijn ruiters van het Russische 1e Regiment Basjkieren – onverschrokken boogschutters – waren bij de eerste geallieerden, die wisten door te stoten naar Amsterdam en Den Haag. 

• 

• 

Nieuw monument
Het monument in Wijhe markeert de plek waar in november 1813 de Basjkieren hun kampement opsloegen. Zij waren geoefende pontonniers en bij Veessen hebben zij een schipbrug over de IJssel gelegd. Zes weken was dit bivak hun uitvalsbasis en daarna doorvoercentrum, tot eind januari 1814 de schipbrug als gevolg van hoogwater onbruikbaar werd.

Alexander von Benckendorff
In opdracht van Tsaar Alexander I heeft Benckendorff met zijn doortastende actie een essentiële bijdrage geleverd aan de vorming van onze huidige monarchie. Alexander Taratynov vervaardigde een artistieke impressie van hem. De ruimtelijke structuur rond het beeld verwijst naar een officierstent in het kampement van de Basjkieren. Vanwege Corona, is de geplande feestelijke onthulling naar een latere datum in 2022 verschoven.  

• 

• 

Ruiterbeeld in Veessen
Begin 2018 werd reeds een imposant beeld van een Basjkierse ruiter in Wijhe onthuld, ook van de hand van Alexander Taratynov. Het is een schenking van Basjkortostan, een autonome republiek binnen de Russische Federatie met ruim vier miljoen inwoners. Het ligt aan de voet van de Oeral, zo’n vierduizend kilometer van ons land verwijderd. Uiteindelijk bereikten de Basjkieren Parijs, ondanks dat hun regiment door veldslagen sterk gedecimeerd was. De Fransen noemden deze boogschutters “de Cupido’s van het Noorden”; dat werd hun geuzennaam en het is de titel van het beeld. 

• 

• 

Luisterbankje
Erica Hottinga van Visit Heerde heeft het idee gelanceerd bankjes te plaatsen, waarbij je via een QR-code met je mobiele telefoon naar een lokaal verhaal kan luisteren. De houten bankjes zijn vervaardigd door vrijwilligers van Vrieze’s Erfgoed. Het luisterbankje bij het ruiterbeeld is gesponsord door Museum Geelvinck, de drijvende kracht achter de Basjkierenmonumenten in Veessen en Wijhe. 

• 

• 

Webinar ‘November-december 1813’
Samen met het Ministerie van Cultuur van Basjkortostan en de Historische Vereniging Wijhe heeft Museum Geelvinck afgelopen week een internationaal wetenschappelijk webinar over de Basjkieren, Benckendorff en de gebeurtenissen in de laatste twee maanden van 1813 gerealiseerd. De resultaten van dit historisch onderzoek worden binnenkort gepubliceerd op een nieuwe website: www.bashkirs.nl

• 

• 

Met dank aan de Republiek Basjkortostan (Russische Federatie), de provincie Overijssel, gemeente Olst-Wijhe, Historische Vereniging Wijhe en Bouwbedrijf Hemeltjen BV voor de totstandkoming van het monument in Wijhe. En bovendien met dank aan Visit Heerde en de gemeente Heerde voor het luisterbankje en het informatiebord bij het ruiterbeeld in Veessen.