Online Atlas of Mutual Heritage gepresenteerd in Nationaal Archief, Den Haag, 28 oktober 2022

Gepubliceerd op: 30 oktober 2022

Lancering vernieuwde versie Atlas of Mutual Heritage 28 oktober 2022

De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, het Rijksmuseum Amsterdam, de Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief hebben op vrijdag 28 oktober 2022 de nieuwe versie van de online database Atlas of Mutual Heritage, www.atlasofmutualheritage.nl gelanceerd. Deze groeiende database van afbeeldingen uit de wereld waarin VOC en WIC opereerden, en achtergrondinformatie daarbij, is geheel vernieuwd. In de nieuwe versie is voor het eerst informatie en beeldmateriaal over expedities en andere geïllustreerde reizen opgenomen.

Gezicht op ‘het Casteel de Mina’, Johannes Vingbooms, Coll. Bibliotheca Apostolica Vaticana

Oudste erfgoeddatabase van Nederland

De Atlas of Mutual Heritage bestaat al sinds 1996, en is daarmee de oudste erfgoeddatabase van Nederland. In deze jaren heeft ze zich ontwikkeld van een console in het Rijksmuseum, via een cd-rom, naar een steeds groeiende online database.

Ze ontsluit specifiek beeldmateriaal van de wereld waarin de VOC en WIC opereerden en is bedoeld voor iedereen die interesse heeft in die wereld – van scholieren en algemeen geïnteresseerden tot erfgoedprofessionals en academici. De database en website bereiken niet alleen een Nederlands en internationaal academisch publiek, maar zijn ook nadrukkelijk bedoeld voor bewoners van alle gebieden waar Nederland een gedeeld verleden mee heeft.

Botsing tussen twee schepen van de tweede Nederlandse expeditie naar het Arctisch gebied, 6 augustus 1595. Afkomstig uit Gerrit de Veer, Warrhaftige Relation. Collectie Rijksmuseum

Expedities, gezantschappen en andere geïllustreerde reizen

Afbeeldingen werden in de database altijd al ontsloten naar plaats, regio en land. Wat daarmee echter buiten beeld bleef was het beeldmateriaal van alle expedities, gezantschappen en andere reizen die georganiseerd werden. De geïllustreerde verslagen van zulke reizen zijn echter van onschatbare waarde. De vroegste afbeeldingen van Maori (zie afbeelding) zijn te vinden in het reisjournaal van Abel Tasman. Enkele van de meest waardevolle beschrijvingen en afbeeldingen van de oorspronkelijke bewoner van Vuurland en Zuid-Patagonië zijn te vinden in de reisbeschrijvingen van vroege Nederlandse expedities, zoals die van Mahu en de Cordes, alsook Van Spilbergen. De enige betrouwbare tekeningen van levende dodo’s bevinden zich in het reisverslag van het schip Gelderland. De beschrijvingen en afbeeldingen van deze reizen zijn al met al waardevol gedeeld erfgoed met een bredere relevantie dan slechts het Nederlandse koloniale verleden. De vernieuwde website biedt de technische mogelijkheden dit materiaal goed te ontsluiten voor een wereldwijd publiek.

VOC-schepen en Maori in Golden Bay (Moordenaarsbaai), Nieuw-Zeeland, 1642. Tekening door Isaac Gilsemans in het journaal van Abel Tasman. Collectie Nationaal Archief


Over de Atlas of Mutual Heritage

De Atlas of Mutual Heritage (AMH) is een digitale catalogus van afbeeldingen en gegevens van VOC-en WIC-plaatsen overzee en is het resultaat van een langdurige samenwerking het Nationaal Archief, de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, het Rijksmuseum en de Koninklijke Bibliotheek. De database bevat momenteel meer dan 8.500 afbeeldingen uit 28 archieven, bibliotheken en musea wereldwijd. Daarnaast bevat de database 1.500 beschrijvingen van plaatsen en expedities. De database ontsluit het gemeenschappelijke erfgoed dat Nederland heeft met vele andere landen in de wereld op makkelijk toegankelijke wijze.

De AMH is uniek omdat ze tot op de huidige dag zelf materiaal ontsluit dat anders niet, of niet zo volledig, zou worden ontsloten. Ze is daarmee van een andere aard dan veel recente digitaliseringsprojecten, waarbij vaak grote hoeveelheden bestaande data wordt ‘geharvest’ en op nieuwe manieren wordt gecombineerd en ontsloten. Alle objecten in de Atlas of Mutual Heritage worden daarentegen door de teamleden zelf beschreven. Vaak komen de objecten daarmee voor het eerst wereldwijd digitaal beschikbaar voor onderzoekers en belangstellenden.

 Strijd tussen overlevenden van de schipbreuk van de Batavia, 1629. Uit Pelsaert, Ongeluckige Voyagie (1647). Collectie Koninklijke Bibliotheek

Lancering

De vernieuwde versie van de website is officieel gelanceerd op 28 oktober 2022 in het Nationaal Archief. Vanaf dit moment is de nieuwe website ook toegankelijk via www.atlasofmutualheritage.nl

Voor meer informatie: neem contact op met Tristan Mostert, tristan.mostert@gmail.com

Schetsen van dodo’s door Joris Joosten Laerle, aan boord van het schip Gelderland, 1601. Collectie Nationaal Archief

Overzicht