Opsporing verzocht: eigenaar Surinaamse klok

 

De tentoonstelling ‘Swart op de Gracht’ loopt ook door in de Rode Kamer. Opvallend is de staande klok met een bijzondere wijzerplaat, voorzien van afbeeldingen, die verwijzen naar de VIC (Vereenigde Compagnie Suriname) en de suikerplantages in Suriname.

De klok van Surinaams hout (Rio palissander en slangenhout) zou gemaakt kunnen zijn in opdracht van een teruggekeerde plantagehouder, die de herinnering aan zijn tijd in Suriname levend wilde houden. Op de vaten naast Mercurius staan de initialen PBS. Een verwijzing naar de eigenaar? Daar zouden we wel meer van willen weten …

 

In elk geval weten we wel wie de maker is: Nicolaas Weylandt (1700 – 1754), die klokkenmaker was op de Nieuwedijk, vlakbij de Haarlemmersluis in Amsterdam.

De klok is een prachtig staaltje vakmanschap en product van een geslaagde samenwerking tussen een 18de eeuwse klokkenmaker, een Hollandse meubelmaker, die tropische houtsoorten wist te bewerken en een bekwame houtsnijder, die werkte in rococo stijl en, uit eigen waarneming of aan de hand van afbeeldingen, de Waterkant van Paramaribo kende.

Goed te herkennen is fort Zeelandia en Hollandse schepen op de rede van Paramaribo.

 

De wijzerplaat is voorzien van verwijzingen naar de vier continenten (de godin Minerva, een oosterling met tulband, een indiaan met pijl en boog en een zwarte met gouden kroon). Maar er is meer.  In het midden staan verwijzingen naar een riviergod links en de god Mercurius, symbool van de handel: het betreft hier handel in producten van slavenarbeid: suiker (vaten met melassestroop) en tabak (baal waar Mercurius op gezeten is). 

 

De klok hebben wij voor deze tentoonstelling in bruikleen gekregen van Guus Roëll, Kunst en Antiquiteiten